สาร Gelsenicine จากมะเค็ด บรรเทาอาการปวดในหนูเม้าส์

การทดสอบฤทธิ์บรรเทาปวดของสาร gelsenicine ซึ่งเป็นสารสำคัญจากมะเค็ด (Gelsemium elegans  BENTH) โดยการฉีดสารดังกล่าวเข้าใต้ผิวหนังของหนูเม้าส์ ที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดการปวดจากการอักเสบ (inflammatory pain) ด้วยกรดอะซิติก (acetic acid-induced writhing) และฟอร์มาริน (formalin-induced nociceptive behavior) รวมทั้งความปวดของเส้นประสาท (neuropathic pain) ที่เกิดจากความร้อน (thermal hyperalgesia) พบว่าสาร gelsenicine มีฤทธิ์บรรเทาปวดแบบขึ้นกับขนาดที่ใช้ โดยมีขนาดที่บรรเทาปวดได้ร้อยละ 50 (ED50) เท่ากับ 10.4 มคก./กก. สำหรับ writhing test, 7.4 มคก./กก. สำหรับ formalin test และ 9.8 มคก./กก. สำหรับ thermal hyperalgesia ซึ่งขนาดดังกล่าวค่อนข้างต่ำกว่าขนาดที่ทำให้เกิดพิษมาก (ขนาดที่ทำให้สัตว์ทดลองตายร้อยละ 50 (LD50, 95% confidence interval) เท่ากับ 100 - 200 มคก./กก.) และการฉีดสาร gelsenicine เข้าใต้ผิวหนังซ้ำในหนูกลุ่มที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดการปวดและอักเสบด้วยความร้อน (thermal hyperalgesia) ยังช่วยให้ฤทธิ์บรรเทาปวดคงอยู่หลังจากหยุดให้ยาไปแล้วด้วย จากผลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า เราสามารถนำสาร gelsenicine มาใช้ในการบรรเทาอาการอักเสบและอาการปวดได้อย่างปลอดภัย

Biol Pharm Bull 2011;34(12):1877-80