คำถาม : สารสกัดใบมะละกอ
  • สวัสดีค่ะอยากสอบถามว่าถ้าระเหยสารสกัดใบมะละกอแล้วไม่ยอมแห้งเกิดจากอะไรหรอคะ ตอนนี้อัตราส่วนที่ทำมี 1:1 1:4 ใบมะละกอ:เอทานอล หลัง Rotary evaporation แล้วนำไป Water bathต่อที่อุณหภูมิ 80 องศามาหลายวันแล้วค่ะแต่ไม่ยอมแห้งเลย ในที่นี้ทำอย่างไรได้บ้างหรอคะ ขอบคุณค่ะ
  • Date : 29/3/2567 17:23:00
คำตอบ : สารสกัดจากพืชต่าง ๆ หลังจากที่ระเหยตัวทำละลายออกหมดแล้ว สารสกัดหยาบ (crude extract) ที่ได้อาจมีลักษณะต่าง ๆ กันออกไป ขึ้นกับองค์ประกอบในพืชนั้น ๆ สารสกัดบางชนิดเมื่อแห้งอาจมีลักษณะเป็นของแข็ง เป็นผง แต่บางชนิดอาจเป็นสารเหนียวข้น หรืออาจเป็นของเหลวคล้ายน้ำมัน ทั้งนี้หากสารสกัดไม่แห้งจริงอาจเกิดจากความชื้น หรือน้ำที่ปนอยู่ในตัวทำละลายหรือพืช (หากสกัดพืชสด) ที่เหลืออยู่อาจระเหยออกได้ยาก ดังนั้นหากระเหยตัวทำละลายอินทรีย์ด้วย Rotary evaporation ออกหมดแล้ว สามารถนำสารสกัดที่ได้ไปทำให้แห้งด้วยการอบด้วยตู้อบลมร้อน อุณหภูมิประมาณ 50-60 องศาเซลเซียส หรือวางบน Water bath ที่อุณหภูมิมากกว่า 80-95 องศาเซลเซียส ระยะเวลาขึ้นกับปริมาณและความหนาของสารสกัด นอกจากนี้ยังนิยมใช้ freeze dryer เนื่องจากมีประสิทธิภาพดีในการกำจัดน้ำที่อุณหภูมิต่ำ เพื่อป้องกันการสลายตัวของสารจากความร้อน อย่างไรก็ตามหาก Rotary evaporation มีประสิทธิภาพดีก็สามารถกำจัดน้ำได้เช่นกัน โดยปรับลดความดันให้ต่ำสุด และเพิ่มอุณภูมิของ Water bath ให้สูงประมาณ 60-65 องศาเซลเซียส หากผ่านขั้นตอนต่าง ๆ เหล่านี้แล้วสารสกัดยังมีลักษณะเป็นสารกึ่งแข็งกึ่งเหลวแสดงว่าสารสกัดนั้นอาจมีพวกน้ำมัน หรือเป็นสารที่ดูดความชื้นได้ง่าย