คำถาม : ปริมาณเถ้าทั้งหมด กับ เถ้ารวม ต่างกันยังไง
  • อยากทราบว่า ปริมาณเถ้าทั้งหมด กับ เถ้ารวม ต่างกันยังไงคะแล้ววิธีคำนวณด้วยค่ะ ต่างกันไหม
  • Date : 31/1/2567 17:05:00
คำตอบ : ปริมาณเถ้าทั้งหมด และ เถ้ารวม ตามที่ระบุในเภสัชตำรับมีความหมายเดียวกันค่ะ นั่นคือ total ash ซึ่งจะหมายถึงน้ำหนักของเถ้าที่ได้หลังจากการเผาตัวยาที่อุณหภูมิไม่เกิน 450 องศาเซลเซียส จนได้น้ำหนักคงที่ โดยน้ำหนักของเถ้าจะได้มาจากการนำไปชั่งด้วยเครื่องชั่งที่มีความละเอียดสูง

สำหรับวิธีคำนวณปริมาณเถ้ารวม ตามที่ระบุในเภสัชตำรับ หน่วยที่ใช้คือ %w/w ตัวอย่างเช่น ข้อกำหนดคุณภาพของสมอไทยใน Thai Herbal Pharmacopoeia 2021 ระบุว่า Total ash: Not more than 3.5 per cent w/w หมายถึง เมื่อเผาผงสมุนไพรตามวิธีที่ระบุในเภสัชตำรับ ต้องมีเถ้าเหลืออยู่ไม่เกินร้อยละ 3.5 ของน้ำหนักสมุนไพร

อย่างไรก็ตาม การหาปริมาณเถ้าในสมุนไพรมีรายละเอียดค่อนข้างมาก ซึ่งนอกจาก เถ้ารวม (total ash) ในเภสัชตำรับยังมีข้อกำหนดเกี่ยวกับ เถ้าที่ไม่ละลายในกรด (acid-insoluble ash) ด้วย ดังนั้นจึงแนะนำให้ศึกษาเพิ่มเติมจากหนังสือ “ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ” และ Thai Herbal Pharmacopoeia ซึ่งมีให้บริการในห้องสมุดของทางสำนักงานฯ และในห้องสมุดของคณะเภสัชศาสตร์ตามมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ค่ะ โดยห้องสมุดของทางสำนักงานฯ เปิดให้บริการในวันและเวลาราชการค่ะ