ฤทธิ์ต้านอาการวิตกกังวลและช่วยให้หลับของดาวเรืองใหญ่

การทดสอบฤทธิ์ต้านอาการวิตกกังวลและช่วยให้หลับของดาวเรืองใหญ่ (Tagetes erecta L.) ในหนูเม้าส์ โดยฉีดสารสกัดน้ำ เอทานอล ส่วนสกัดเอธิลอะซีเตต และส่วนสกัดเอทานอลจากดอกดาวเรืองใหญ่เข้าทางช่องท้อง (i.p.) ในขนาด 10, 30, 100 มก./กก. หรือ 300 มก./กก. (เฉพาะสารสกัดเอทานอล) ทำการทดสอบด้วยวิธี open-field, exploration cylinder และ hole-board โดยศึกษาความเป็นไปได้ของกลไกการออกฤทธิ์ด้วยการใช้ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งตัวรับต่าง ๆ เช่น WAY100635 (0.32 มก./กก., i.p.) และ flumazenil (10 มก./กก., i.p.) ซึ่งเป็น ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งตัวรับ 5-HT1A และ GABA/BDZs ตามลำดับ การวิเคราะห์ทางเคมีพบว่าสารสำคัญในดอกดาวเรืองใหญ่เป็นสารในกลุ่ม flavonoids เช่น rutin, kaempferol, quercetin, kaempferitrin, และสารในกลุ่ม terpenoid เช่น β-sitosterol จากผลการทดลองพบว่าสารสกัดทั้งหมดทำให้สัตว์ทดลองสงบและอยู่นิ่งมากขึ้น ทำให้ระยะเวลาก่อนหลับ (sleep latency) ลดลง และมีระยะเวลาในการนอนหลับ (sleep duration) ยาวนานขึ้น ซึ่งประสิทธิภาพของสารสกัดส่วนใหญ่จะขึ้นกับขนาดที่ให้ และพบว่ากลไกการออกฤทธิ์ของสารสกัดต่างๆ เกี่ยวข้องกับตัวรับ 5-HT1A แต่ไม่มีผลกับตัวรับ BDZs ทำให้สามารถสรุปได้ว่า สารในกลุ่ม flavonoids และ terpenoid ในดอกดาวเรืองใหญ่มีฤทธิ์ต้านอาการวิตกกังวล และช่วยให้หลับ โดยมีกลไกการออกฤทธิ์เกี่ยวข้องกับ serotonergic neurotransmission

Biomed Pharmacother 2017;93:383-90.