ฤทธิ์ลดไขมันและน้ำตาลในเลือดของผลขี้กาเทศ (Citrullus colocynthis )

ศึกษาฤทธิ์ลดไขมันและน้ำตาลในเลือดของสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศในหนูแรท โดยแบ่งการทดลองเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกทำการศึกษาผลของการกินสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศต่อระดับไขมันในเลือด ในภาวะที่มีไขมันในเลือดสูง โดยทดลองเลี้ยงหนูแรท 5 กลุ่ม (กลุ่มละ 6 ตัว) กลุ่มที่ 1 เลี้ยงด้วยอาหารและน้ำปกติ (กลุ่มควบคุม) กลุ่มที่ 2 - 5 เลี้ยงด้วยอาหารที่มีไขมันสูง ในกลุ่มที่ 3 ป้อนยาลดไขมันในเลือด atorvastatin ขนาดวันละ 10 มก./กก. กลุ่มที่ 4 และ 5 ป้อนสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศขนาดวันละ 200 และ 400 มก./กก. ตามลำดับ เมื่อเลี้ยงครบ 30 วันทำการเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อตรวจวิเคราะห์ค่าชีวเคมีในเลือดและเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องในกระบวนการต้านอนุมูลอิสระ การศึกษาส่วนที่ 2 ทำการทดลองเพื่อศึกษาผลของการกินสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศต่อระดับไขมันในเลือดในภาวะเป็นโรคเบาหวาน โดยทดลองเลี้ยงหนูแรท 5 กลุ่ม (กลุ่มละ 6 ตัว) กลุ่มที่ 1 เลี้ยงด้วยอาหารและน้ำปกติ (กลุ่มควบคุม) กลุ่มที่ 2- 5 เหนี่ยวนำหนูแรทให้เกิดภาวะไขมันในเลือดสูงจากการเป็นเบาหวานด้วยการฉีด streptozotocin (STZ) ขนาด 55 มก./กก. น้ำหนักตัว เข้าทางช่องท้อง 48 ชั่วโมงก่อนนำมาใช้ในการทดลอง จากนั้น กลุ่มที่ 2 เลี้ยงด้วยอาหารและน้ำปกติ (กลุ่มเบาหวาน) กลุ่มที่ 3 เลี้ยงด้วยอาหารและน้ำปกติ และป้อนยารักษาโรคเบาหวาน glibenglamide ขนาดวันละ 300 มคก./กก. กลุ่มที่ 4 และ 5 เลี้ยงด้วยอาหารและน้ำปกติ และป้อนสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศขนาดวันละ 200 และ 400 มก./กก. ตามลำดับ เมื่อเลี้ยงครบ 30 วันทำการเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อตรวจวิเคราะห์ค่าชีวเคมีในเลือดและเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องในกระบวนการต้านอนุมูลอิสระ เช่นเดียวกับการศึกษาส่วนที่ 1 ผลการทดลองพบว่า การป้อนสารสกัดเมทานอลจากผลขี้กาเทศขนาด 200 และ 400 มก./กก. มีผลลดระดับโคเลสเตอรอล, ไตรกลีเซอไรด์, low - density lipoprotein และ very low - density lipoprotein และเพิ่ม high - density lipoprotein ในเลือดหนูแรท ทั้งในภาวะที่มีไขมันในเลือดสูงและในภาวะเป็นโรคเบาหวาน เมื่อเทียบกับหนูกลุ่มที่ถูกเหนี่ยวนำให้มีภาวะไขมันในเลือดสูงหรือเป็นโรคเบาหวานเพียงอย่างเดียว และการป้อนสารสกัดเมทานอลจากผล ขี้กาเทศทั้งสองขนาดมีผลเพิ่มระดับเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องในกระบวนการต้านอนุมูลอิสระได้แก่ superoxide dismutase, glutathaione และ catalase และลดอัตราการเกิดปฏิกิริยาการเกิดออกซิเดชันของไขมัน (lipid oxidation) ทั้งในภาวะที่มีไขมันในเลือดสูงและในภาวะเป็นโรคเบาหวาน นอกจากนี้ ยังมีผลลดระดับของเอนไซม์ aspartate aminotransferase และ alanine aminotransferase ในตับ และลดระดับน้ำตาลในเลือดอย่างมีนัยสำคัญในหนูที่มีภาวะเป็นโรคเบาหวาน ผลจากการทดลองแสดงให้เห็นว่า สารสกัดเมทารนอลผลขี้กาเทศ มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ สามารถลดไขมันและน้ำตาลในเลือดได้

Der Pharmacia Sinica. 2013; 4(1): 60-6